Badanie Banku BNP Paribas: co trzecia firma w Polsce zainwestowała w zrównoważony rozwój. Przedsiębiorców do zmian motywuje prawo i presja rynku, rzadziej troska o środowisko

Jedna trzecia firm ma już za sobą pierwsze inwestycje w zrównoważony rozwój, a kolejne 10% dołączy do tego grona w następnych trzech latach, wynika z badania Banku BNP Paribas przeprowadzonego wśród małych, średnich i dużych przedsiębiorstw działających w Polsce. Najczęściej inwestowano do 5 mln zł, choć nie brakuje firm, które wydały na ten cel nawet 10 mln zł i więcej. Skąd środki na ten cel?

W badaniu[1] „Koniunktura zrównoważonych zmian biznesu w Polsce” zbadano trzy obszary: świadomość przedsiębiorców dot. produktów dla firm na finansowanie zrównoważonych zmian, dostępność takiego finansowania, a także postawy przedsiębiorstw (motywy zrównoważonych inwestycji, bariery/korzyści, skala działań dokonanych i planowanych).

Dostępność finansowania w bankach w Polsce

Badanie Banku BNP Paribas pokazuje, że polski sektor finansowy dobrze przygotował się na wyzwania stojące przed zrównoważoną transformacją i ewoluujące wymogi dot. ESG. Prawie 80% z ankietowanych oceniło dostępność finansowania zrównoważonego rozwoju w bankach (ogółem) jako dobrą czy przeciętną, a tylko 1,7% dostrzegło brak takiej oferty. Te wyniki są uniwersalne w ramach całej próby – czyli podobną świadomość przedstawiają zarówno najmniejsze, jak i największe firmy biorące w udział w badaniu.

– Rośnie świadomość tego, że transformacja biznesu w stronę bardziej zrównoważoną jest potrzebna i może przynieść korzyści. Firmy coraz częściej szukają też możliwości finansowania takich inwestycji. Jako bank widzimy to nie tylko w badaniu, ale też w naszych wynikach. Na koniec 2023 roku wartość zrównoważonego finansowania udzielonego przez nas wyniosła 9,6 mld zł, co oznacza wzrost na poziomie ponad 47% rok do roku. Cieszy nas, że już co czwarty uczestnik badania wymienił spontanicznie, nawet nie patrząc na listę, Bank BNP Paribas jako bank najbardziej kojarzący się ze zrównoważonym finansowaniem. Zamierzamy dalej umacniać naszą pozycję w tym obszarze, zgodnie ze strategią GObeyond 2022-2025 – mówi Agnieszka Wolska, Wiceprezeska Banku BNP Paribas odpowiedzialna za Obszar Bankowości MŚP i Korporacyjnej.

Ponad połowa firm w Polsce (58%) w tym też te, które nie występowały o takie środki – jest przekonana, że pieniądze na zrównoważony rozwój można łatwo pozyskać. Przekonanie
o wysokiej dostępności tego typu finansowania jest identyczne w firmach, niezależnie od typu prowadzonej działalności czy wysokości obrotów.

Finansowanie inwestycji mających pozytywny wpływ na środowisko i otoczenie jest korzystniejsze cenowo od standardowego produktu bankowego według ponad 40% firm - jednak lepsze warunki finansowe według przedsiębiorców wymagają także większych formalności. Niemal co drugi respondent uważa, że zdobycie takich środków wymaga większej liczby dokumentów niż standardowy kredyt, a co trzeci – ma poczucie konieczności dłuższego oczekiwania. Przedsiębiorcy są podzieleni co do tego czy takie finansowanie wymaga większych zabezpieczeń. Co trzeci uważa, że tak, ale podobnie liczna grupa (27%) nie podziela tego stanowiska.

– Co do zasady proces pozyskiwania finansowania na zrównoważone inwestycje nie różni się od standardowego procesu kredytowego. Oczywiście każda inwestycja jest inna, więc np. zakres wymagań formalnych może się różnić w zależności od skali projektu. Przede wszystkim oczekujemy dokumentów, które pozwolą ocenić sytuację finansową przedsiębiorstwa, przeanalizować strony zaangażowane w projekt oraz generowane przepływy finansowe. Podobnie wygląda kwestia zabezpieczeń. Są one każdorazowo dostosowane do ryzyka kredytowego i charakterystyki projektu – mówi Agnieszka Wolska, Wiceprezeska Banku BNP Paribas odpowiedzialna za Obszar Bankowości MŚP i Korporacyjnej.

Przedsiębiorstwa dostrzegły i doceniły zaangażowanie sektora finansowego w zrównoważoną transformację. Firmy w badaniu jasno stwierdziły, że dużo łatwiej jest otrzymać kredyt na zrównoważone przemiany z banków niż wsparcie publiczne w postaci grantów czy innego rodzaju finansowania ze środków publicznych. Złożoność procesów grantowych oddaje fakt, że jedynie w gronie największych firm, tj. zatrudniających ponad 1 000 osób, większość respondentów oceniła uzyskanie takich dotacji jako łatwe. Natomiast wśród całej próby, co druga firma twierdzi, że dostępność finansowania ze środków publicznych jest niewielka. 

Co motywuje do zmian?

Przedsiębiorców do zrównoważonych zmian motywują, a właściwie zmuszają, wymogi prawne (36%), presja ze strony Klientów (32%) oraz chęć obniżenia kosztów swojej działalności (32%). Cel hamowania zmiany klimatu to niestety dopiero siódmy w kolejności powód do wdrażania zrównoważonych zmian. Troska o środowisko bliższa jest firmom dużym, zatrudniającym ponad 250 osób, a mniej – firmom małym i średnim. Dodatkowo ani obroty, ani typ działalności nie mają większego znaczenia dla motywacji tych zmian. Przedsiębiorcy mają jednak w tym wypadku swoje powody. Dla ponad 50% z nich największą barierą przy wdrażaniu zrównoważonych zmian są koszty finansowe. Nie bez znaczenia są też bariery ustawodawcze i prawne w rozumieniu trudnego, skomplikowanego prawa, które nie wspiera transformacji (35% badanych podaje ten aspekt jako barierę podczas inwestycji).

Ile inwestują i będą inwestować przedsiębiorcy w Polsce?

Co trzecia firma w Polsce ma już na koncie inwestycje w zrównoważony rozwój. Najwięcej firm (38%) podaje, że wyłożyło na transformację od 2 do 5 mln zł, choć nie brakuje też firm, które wydały nawet 10 mln zł i więcej. Jak się okazuje, sam fakt inwestowania w  zrównoważony rozwój zależy od poziomu przychodów, ale już sama wysokość kwot nie tak bardzo. Nawet podmioty z kilkusetmilionowymi obrotami wskazują, że wydały między 2 a 5 mln zł na ten cel.

Przyszłość wygląda jednak optymistycznie. Ponad 40% firm planuje inwestować w transformację w najbliższych trzech latach. Takie plany mają głównie producenci oraz firmy handlowe.

– Nasze badanie pokazuje, że w ciągu najbliższych trzech lat przedsiębiorcy będą chcieli inwestować przede wszystkim w zmianę źródeł energii. Aż 71% z nich planuje wydatki na ten cel. Jako bank nie chcemy być dla biznesu tylko źródłem kapitału, ale także merytorycznym partnerem we wdrażaniu zmian. Wspieramy  przedsiębiorców w przygotowaniu i realizacji inwestycji z zakresu poprawy efektywności energetycznej oraz wdrożenia odnawialnych źródeł energii.. To ważne, by przedsiębiorcy nie byli sami w procesie transformacji, ale mieli praktyczne wsparcie od instytucji, z których pozyskują finansowanie – mówi Anna Link, Dyrektorka Departamentu Strategii i Zarządzania Bankowością MŚP i Korporacyjną w Banku BNP Paribas.

Raport „Koniunktura zrównoważonych zmian biznesu w Polsce” jest dostępny do pobrania TUTAJ.

____________________________________________________________________________________________________________________

[1] Metodologia badania: W badaniu uwzględniono małe, średnie i duże firmy o zróżnicowanych obrotach i skali zatrudnienia. Badanie CATI wykonane na ogólnopolskiej próbie n= 120 dużych, średnich i małych firm (w tym 40 dużych firm z rocznymi obrotami 61-600 mln zł i więcej oraz 80 małych i średnich z obrotami 4-60 mln zł; poziom zatrudnienia od 10 do >1501 osób). Wykluczono firmy, które zupełnie nie biorą pod uwagę zewnętrznego finansowania inwestycji (z definicji wykluczają takie produkty). Wszystkie badane firmy prowadzą pełną sprawozdawczość finansową. W badaniu uwzględniono mix branż (produkcja, handel, usługi). Badanie zrealizowała Keralla Research Instytut Badań i Rozwiązań B2B.